Βλάβες και αβαρίες, είναι δυνατό να συμβούν στον καθένα και οπουδήποτε. Κανείς δεν εξαιρείται. Βασική παράμετρος, είναι η σωστή προετοιμασία και συντήρηση όλων των συστημάτων του σκάφους, με εξονυχιστικό περιοδικό έλεγχο και τακτική συντήρηση από εξουσιοδοτημένο προσωπικό.
Αν όμως, προκύψει κάποια βλάβη ή αβαρία και υπάρχει δυνατότητα προσέγγισης σε λιμάνι, τότε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα απαλλαγείτε από το πρόβλημα. Αν όμως βρίσκεστε σε ανοικτή θάλασσα χωρίς προοπτικές γρήγορης τεχνικής υποστήριξης, τότε έχει ενδιαφέρον να διαβάσετε τις πιο κάτω γραμμές. Και να θυμάστε, δεν χρειάζονται σπασμωδικές και βιαστικές κινήσεις, από αυτές που υπαγορεύουν ο πανικός και η απόγνωση. Και εδώ, έχει μεγάλη σημασία, πόσο καλά και σωστά είστε προετοιμασμένοι για κάτι … ασυνήθιστο.
Έπειτα από συζητήσεις με εξουσιοδοτημένους μηχανικούς, κατέληξα σε μια 10άδα πιθανών προβλημάτων και σας την παρουσιάζω. Είναι οι δέκα περισσότερο συναντώμενες βλάβες, που μπορεί να επισκευασθούν με ίδια μέσα.
1.- Όταν χάνουμε ισχύ.
Αν έχουμε αποκλείσει την έλλειψη καυσίμων, τότε το πιθανότερο είναι να έχετε πρόβλημα με το φίλτρο ή φραγμένα σωληνάκια.
Αντικαταστήστε το φίλτρο καυσίμου - φέρατε ένα εφεδρικό, έτσι δεν είναι; Εάν όχι, μπορείτε τουλάχιστον να αφαιρέσετε και να καθαρίσετε το στοιχείο φίλτρου των υπολειμμάτων και να αποστραγγίσετε τυχόν συσσωρευμένο νερό, αδειάζοντας το ‘γυαλάκι’. Μετά το πέρας της αλλαγής, οι κάτοχοι έσω – έξω κινητήρων, θα πρέπει να θυμούνται να εξαερίζουν καλά το μηχανοστάσιο πριν από την επανεκκίνηση.
Είναι πιθανό να αγοράσατε βρώμικα καύσιμα, αλλά είναι επίσης πιθανό, να υπήρχαν σκουπίδια και υγρασία στο ρεζερβουάρ. Αφήνοντας μια δεξαμενή σχεδόν κενή για μεγάλα χρονικά διαστήματα, μπορεί να προκληθεί συμπύκνωση και νερό στον κενό χώρο. Για μακροχρόνια φύλαξη και για περιόδους μεγαλύτερες των τριών μηνών, μπορείτε να εξετάσετε το ενδεχόμενο ενός σταθεροποιητή καυσίμου. Οι παλαιότερες δεξαμενές, μπορεί να έχουν σκουπίδια στο κάτω μέρος, τα οποία μπορούν να αναδεύονται καθώς μειώνεται η στάθμη του καυσίμου. Η καλύτερη λύση μπορεί να είναι αυξημένη διήθηση. Εξετάστε το ενδεχόμενο να προσθέσετε καλύτερο φίλτρο καυσίμου για τη συνέχεια. Και μην ξεχνάτε να έχετε πάντοτε μαζί σας ανταλλακτικά φίλτρα.
Όσο για τις σωληνώσεις, ο έλεγχος είναι σχετικά εύκολος. Απομονώνουμε κάθε τμήμα χωριστά και φυσάμε – μια τρόμπα θα ήταν ότι καλύτερο για την περίσταση. Οπότε, χρειάζονται φίλτρα, κολιέδες, σωλήνας καυσίμου και κλειδί απασφάλισης φίλτρου.
2.- Σπασμένος ιμάντας.
Πιθανότατα δεν θα ακούσετε τον ήχο ενός ιμάντα που σπάει πάνω από το γενικό θόρυβο της μηχανής, αλλά θα ξέρετε ότι κάτι δεν πάει καλά όταν ανάβει η προειδοποιητικό σας ένδειξη, ή ο μετρητής τάσης σας δείχνει ότι το alternator δεν φορτίζει. Ένας σπασμένος ιμάντας, σε εξωλέμβια ή έσω – έξω, δεν είναι συνηθισμένη βλάβη. Είναι όμως από αυτές, που μόνο με την αντικατάσταση του ανταλλακτικού διορθώνονται. Σε πρώτη φάση, δεν θα έχουμε τροφοδοσία ρεύματος και αντλία νερού.
Υπάρχουν διάφορες προτάσεις για την αντιμετώπιση του σπασμένου ιμάντα. Πετονιές, καλτσοδέτες, λάστιχο καλσόν κα. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει, αλλά θα ήταν πιο εύκολο να υπάρχει ένα εφεδρικό, μαζί με τα κλειδιά που χρειάζονται για την αλλαγή του.
Επιθεωρήστε καλά τον ιμάντα. Εδώ και αρκετά χρόνια, οι κινητήρες διαθέτουν αυτόματους εντατήρες. Ρίξτε μια προσεκτική ματιά, στις επιφάνειες του ιμάντα, καθώς και στις τροχαλίες. Κάποιες φορές, η διάβρωση μπορεί να προκαλέσει τραχιά σημεία στις επιφάνειες επαφής. που θα φάνε μια ολοκαίνουρια ζώνη σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Οπότε, χρειάζεστε ιμάντα και πλήρες σετ εργαλείων, που περιλαμβάνει όλα όσα χρειάζονται για αυτό και άλλες βασικές επισκευές.
3.- Ο Κινητήρας Υπερθερμαίνεται
Η ένδειξη στο μετρητή θερμοκρασίας ανεβαίνει. Αυτό σχεδόν πάντα σημαίνει ότι υπάρχει έλλειψη ροής νερού στον βρόχο ψύξης. Οι ναυτικοί κινητήρες, έχουν σαν κύριο και βασικό μέσο ψύξης το νερό πάνω στο οποίο επιπλέουν για να κρυώσουν τη μηχανή. Αν αυτό το νερό σταματήσει να ρέει, ο κινητήρας θερμαίνεται με ανυπολόγιστες συνέπειες.
Σαν πρώτο βήμα, εντοπίστε την πηγή. Στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, το πρόβλημα είναι η παρεμπόδιση της πρόσληψης πρωτογενούς νερού, εξ αιτίας π.χ. μιας πλαστικής σακούλας. Εντοπίστε την εισαγωγή και καθαρίστε την.
Ένας χαλαρός σφιγκτήρας ή ένας σωλήνας θραύσης ή διάρρηξης μπορεί επίσης να επιβραδύνει τη ροή του νερού, μειώνοντας την αποθέρμανση γύρω από τον κινητήρα.
Για να αποσοβηθεί τέτοια συγκυρία, πρέπει ο έλεγχος και η αντικατάσταση της φτερωτής αντλίας – impeller, να είναι τακτικός. Μαζί και η κατάσταση του καλύμματός του και η φλάντζα του. Βεβαιωθείτε μέσω του μηχανικού σας, για διάβρωση ή εμπλοκή στο σύστημα εξάτμισης. Όποτε προβλέπεται, ας ανοίγουν για επιθεώρηση οι διατάξεις εξάτμισης και τα σχετικά εξαρτήματα. Οι κινητήρες με συστήματα ψύξης κλειστού βρόχου (ουσιαστικά ένα θερμαντικό σώμα που ψύχεται με πρωτογενές νερό) έχουν πρόσθετα ζητήματα, όπως εσωτερική παρεμβολή του εναλλάκτη θερμότητας. Πέρα από την εξασφάλιση ότι το δοχείο ψύξης είναι πλήρες, η περιοδική συντήρηση είναι το κλειδί.
4.- Δεν θα ξεκινήσει
Όταν γυρίζοντας το κλειδί ανάφλεξης δεν εκκινήσει ο κινητήρας, προκύπτει η γνωστή απογοήτευση, θυμός και δυσφορία. Και πάλι, είναι πολύ πιθανό να πρόκειται για ηλεκτρικό θέμα. Χαμηλή ή νεκρή μπαταρία, ή για διακοπή κάπου στο κύκλωμα.
Ελέγξτε τον διακόπτη τερματισμού. Βεβαιωθείτε ότι το quick stop είναι στη θέση του. Έπειτα, προσέξτε ιδιαίτερα τον διακόπτη εκκίνησης, μήπως έχει χαλαρώσει εσωτερικά και γυρίζοντας το κλειδί, γυρίζει εσωτερικά και ολόκληρος ο κλωβός του. Εκεί, απλά σφίγγουμε το εσωτερικό δακτυλίδι. Αν ακούσετε ένα υπόκωφο μεταλλικό ήχο σαν γρήγορα επαναλαμβανόμενα χτυπήματα σε μέταλλο, τότε υπάρχει θέμα με την γείωση, που δεν είναι σφιγμένη καλά πάνω στον πόλο.
Για να μην έχετε τέτοια θέματα, επιθεωρήστε, καθαρίστε και αν είναι απαραίτητο, αντικαταστήστε την καλωδίωσή σας περιοδικά. Καλά είναι τα φώτα και η μουσική στο αγκυροβόλια με κρύα ποτά, όμως η επάρκεια σε ρεύμα είναι προσδιορισμένη. Δεύτερη μπαταρία και οπωσδήποτε όργανο με ένδειξη υπόλοιπου φορτίου.
Οπότε, θα χρειαστείτε κατσαβίδια με μονωμένες λαβές, πλήρη σειρά κλειδιών γερμανικών και πολύγωνων.
5.- Κινητήρας ‘νεκρός’.
Αν δεν είναι κάτι από τα πιο πάνω, ξεκινάμε με τα απλά σενάρια. Κάθε αξιοπρεπής ηλεκτρική εγκατάσταση, διαθέτει ένα γενικό διακόπτη. Βεβαιωθείτε ότι ο διακόπτης δεν έχει χαλαρώσει και οι επαφές δεν έχουν χαλαρώσει. Μερικές φορές, μπορεί να φαίνεται να είναι ενεργοποιημένος, αλλά μπορεί κάποια εσωτερική βλάβη να τον έχει αχρηστέψει. Προσεκτικός έλεγχος επίσης, χρειάζεται και η ασφάλεια που συνοδεύει τον διακόπτη. Ακολουθείστε και εξετάστε προσεκτικά τα ‘χοντρά’ καλώδια σε όλη τους τη διαδρομή, ελέγχοντας για πιθανές διαβρώσεις.
Αν ο έλεγχος της εγκατάστασης του σκάφους δεν αναδείξει κάποια αστοχία, τότε το – ερευνητικό – ενδιαφέρον, μετατοπίζεται στον κινητήρα. Ελέγξτε σχολαστικά όλες τις φίσσες, τα ρελέ, τις ασφάλειες και τους κοννέκτορες που βλέπετε. Αν αποδειχθεί ότι είναι κάτι πιο περίπλοκο -όπως ένα τσιπ ανάφλεξης σε έναν κινητήρα EFI- ίσως χρειαστεί μια βιντεοκλήση με τον μηχανικό σας. Στο VHF, ανάγκης, είναι το κανάλι 16.
Οπότε, χρήσιμο είναι να γνωρίζετε από πριν τα διάφορα στοιχεία του συστήματος ανάφλεξης καθώς και τις διάφορες συνδέσεις. Και θα πρέπει να έχετε λίγο γυαλόχαρτο, σύρμα κουζίνας και υγρά καθαρισμού επαφών και κατά της διάβρωσης.
6.- Κραδασμοί.
Η πλεύση με ταχύτητα – ας αφήσουμε τον ‘φορτωμένο’ καιρό, εκεί γίνεται ‘πόλεμος’, επιφέρει κραδασμούς στον κινητήρα, που ως ένα σημείο μεταφέρονται στο σκάφος.
Ένας προφανής λόγος, που η διερεύνηση του γίνεται εύκολα, είναι η επιθεώρηση της προπέλας, για τυχόν χτύπημα ή στράβωμα σε ένα πτερύγιο. Κάτι τέτοιο, θα κάνει τη μηχανή να τρέμει, κάτι που γίνεται σαφές από την πρώτη ματιά. Και οι κραδασμοί, δεν μεταφέρονται μόνο προς τα έξω, στο καπάκι. Το χειρότερο, είναι πως μεταφέρονται στο εσωτερικό, στην αρθρωτή διάταξη μετάδοσης κίνησης. Στρόφαλο, άξονα, κουζινέτα κλπ.
Έχει γίνει πολύ κουβέντα για πλεο – μειονεκτήματα ανοξείδωτης και αλουμινένιας προπέλας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, αν η προπέλα χτυπήσει πχ. Σε βράχο, το ανοξείδωτο πτερύγιο, λόγω υλικού, έχει πολλαπλάσιες αντοχές και μπορεί να σπάσει ο βράχος. Αντιστρόφως ανάλογες είναι οι προοπτικές για το αλουμίνιο. Αν μείνετε με δύο φτερά … Επιβραδύνετε, για να φτάσετε κάπου.
Οπότε, εφεδρική προπέλα, κλειδί για το μπουλόνι της, τανάλια ή πένσα για την αφαίρεση της ασφάλειας και λίγο γράσο για την αλλαγή.
7.- Δεν ‘κουμπώνει’ η πρόσω.
Διότι προφανώς, δεν λειτουργεί το σύστημα μετάδοσης στην αρχή του. Αν λοιπόν έχετε ηλεκτρονικά χειριστήρια e-link, μπορεί να είναι ασφάλεια. Αλλά, αφού στο μεγαλύτερο ποσοστό των μικρών σκαφών χρησιμοποιούνται ακόμα μηχανικές μετατοπίσεις ντιζών, μπορεί να πρόκειται για μια σπασμένη ή κολλημένη σύνδεση. Ξεκινήστε από το κιβώτιο ταχυτήτων για να βεβαιωθείτε ότι η ντίζα δεν έχει αποσπαστεί από το σημείο ζεύξης στο χειριστήριο ή τον κινητήρα. Εάν εσωτερική διάβρωση εμποδίζει την κίνηση, δοκιμάστε να τη μετακινήσετε ελεύθερα -ή, εάν χρειάζεται, μετακινηθείτε χειροκίνητα στον κινητήρα στη θέση μετάδοσης. Αν το πρόβλημα φαίνεται να βρίσκεται στην καλωδιακή διάταξη, μπορεί να είναι μια πραγματική βλάβη της μετάδοσης - πιθανόν να μην υπάρχει τίποτα που μπορείτε να κάνετε στο νερό.
Οπότε, συντηρείτε τακτικά ντίζες και συνδέσεις. Αν χρειαστείτε καινούργια ντίζα, απλά φροντίστε να έχετε, μαζί με τα σχετικά εργαλεία, ανάλογα με τον τύπο της. Για υδραυλικά τιμόνια, ένα μαρκούτσι σε αρκετό μήκος, υγρά και χωνάκι.
8.- Όταν το τιμόνι δεν γυρίζει.
Όταν περιστρέφετε το τιμόνι ο κινητήρας δεν στρέφεται και είναι ‘παγωμένος’ στη θέση του.
Σε μια τέτοια περίπτωση, αν το τιμόνι είναι υδραυλικό, το πιθανότερο είναι ότι το σύστημα διεύθυνσης έχει χαμηλή στάθμη σε υδραυλικό υγρό ή έχει προκληθεί διαρροή. Προσθέστε υγρό όπως απαιτείται για να λειτουργήσει το σύστημα. Εάν παρατηρήσετε διαρροή υγρού από την κονσόλα ή εγκατάσταση κοντά στον κινητήρα, δείτε εάν μπορείτε να σφίξετε την εγκατάσταση. Εάν η μονάδα έχει παγώσει στη θέση της, θα μπορούσε να είναι μηχανική βλάβη - πιθανώς χαλαρή σύνδεση στο σύστημα διεύθυνσης. Σε σκάφη με πλήρη μηχανική διάταξη, το πρόβλημα μπορεί να αφορά οποιοδήποτε μέρος του συστήματος. Ο εντοπισμός των γραμμών είναι ο καλύτερος τρόπος για να βρεθεί το πρόβλημα.
Οπότε, γίνεται περιοδικός έλεγχος της στάθμης του υγρού διεύθυνσης και λίπανσης στα μηχανικά συστήματα συντήρησης. Τα παλιά μηχανικά τιμόνια, δεν τα αφήνουμε ΠΟΤΕ ακίνητα για πολλές ημέρες. Πρέπει να στρέφουμε το τιμόνι σε πλήρη διαδρομή τουλάχιστον τρεις – τέσσερις φορές. Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε υγρά υδραυλικού, μαρκούτσι, χωνάκι και τα αναγκαία εργαλεία για την μικροπαρέμβαση.
9.- Νερά στη γάστρα.
Τελευταία, ακούγεται όλο και πιο συχνά, η συμβουλή της τελευταίας στιγμής … τάπα να βάλεις … Προφανώς, έχουν γίνει τόσα πολλά περιστατικά, που όσοι έπαθαν, προσπαθούν να ‘ξυπνήσουν’ τους υπόλοιπους. Για αυτό, η μία αντλία, προφανώς δεν προλαβαίνει σπουδαία πράγματα. Με τις δύο, υπάρχει πολύ καλύτερη εξασφάλιση και κέρδος χρόνου, ενώ και μία τρίτη, φορητή, με παροχή από κάποια πρίζα στο σκάφος, θα χρησιμοποιηθεί στοχευμένα και προφανώς, θα λύσει κάποια θέματα.
Πέρα από αυτή την πιθανότητα, μπορεί να έχει προκληθεί κάποια διαρροή σε κάποιο σημείο στο πόδι – για τις εσω – εξω, ή σε κάποιο σημείο στο σύστημα ψύξης. Τη λύση και πάλι θα δώσουν οι αντλίες.
Οπότε, ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΗΝ ΤΑΠΑ. Ας έχετε μαζί κάποια κομμάτια σωλήνας σαν αυτά που έχουν χρησιμοποιηθεί, κολιέδες, μονωτικές ταινίες, φαλτσέτα, κόφτη και κάνουμε περιοδικό έλεγχο και αντικατάσταση των ύποπτων ή παλαιωμένων σωλήνων και των σχετικών εξαρτημάτων.
10.- Και κάτι για το τρέιλερ.
Περιμένοντας την εφαρμογή του νέου νομοσχέδιου, όπου τα τρέιλερ θα έχουν δική τους πινακίδα, τέλη κυκλοφορίας ασφαλιστήριο κλπ. ερχόμαστε στην νεοελληνική πραγματικότητα, όπου – δυστυχώς – τα περισσότερα τρέιλερ είναι ιδιοκατασκευές, δεν έχουν - αν και πρέπει φρένα, υστερούν σε τεχνικές προδιαγραφές των απαιτούμενων για τα σκάφη που ‘επωμίζονται’ λόγω … κόστους, συντηρούνται από ελάχιστα ως καθόλου, αλλά στερούνται και αδειών, γιατί αποκτήθηκαν για λίγα μέτρα διαδρομής μέχρι τη γλίστρα … Και επειδή μόνο έτσι δεν γίνεται τελικά, επειδή πάνω σε ένα τρέιλερ θα μπει – μπήκε ένα περιουσιακό στοιχείο πολλές φορές μεγαλύτερης αξίας από το ίδιο το τρέιλερ, οδηγίες δεν υπάρχουν. Ότι πληρώσεις παίρνεις και όλα εδώ πληρώνονται. Μόνο που οι άλλοι, δεν φταίνε σε τίποτα, αν τύχει και μπλέξουν. Που μπορεί να είναι οποιοσδήποτε από εμάς …
Το σχολαστικό πλύσιμο, καθάρισμα και γυάλισμα ενός σκάφους, είναι απλή φροντίδα. Η συντήρηση, γίνεται με περιοδικό έλεγχο σε όλα τα συστήματα, σε πρώτη φάση από τον ιδιοκτήτη αλλά και από τεχνικό προσωπικό, όταν διαπιστωθεί κάτι. Αν δεν γνωρίζουμε ή δεν έχουμε πείρα για κάτι τέτοιο, τότε μια φορά το χρόνο, καλούμε κάποιον για να διαπιστώσει το καλώς έχειν ή να μας κάνει υποδείξεις. Δημιουργήστε μια λίστα ελέγχου σύμφωνα με τις υποδείξεις εμπόρων – κατασκευαστών των προϊόντων σας και ξεκινήστε με αυτήν. Θα εκπλαγείτε από το πόσα σημεία θα προστεθούν στην πορεία.
Και κλείνοντας, για κάθε ενδεχόμενο, φροντίστε να έχετε πάντοτε μαζί σας τα προβλεπόμενα σωστικά σε ισχύ και ένα σχοινί ρυμούλκησης, κατάλληλο για τα δικά σας ‘κυβικά’. Αχρείαστο να είναι …
